PSEUDOSPORT

Pojęcie „sportu” w KL Auschwitz zostało wypaczone poprzez używanie tego określenia do stosowanych na masową skalę wycieńczających ćwiczeń połączonych z musztrą i śpiewem. Ta forma sportu, określana po powojennych relacjach jako pseudosport lub quazi-sport, była zwykle sposobem wymuszenia bezwzględnego posłuszeństwa i karania więźniów. Bywało, że pseudosport stosowano jako formę celowego upodlenia i fizycznego wycieńczenia całych grup więźniów, komand roboczych czy pojedynczych osób. Ta forma ćwiczeń fizycznych znana była niemal wszystkim więźniarkom i więźniom, maltretowane w ten sposób były również dzieci.

Na pseudosport składały się zwykle stosunkowo proste ćwiczenia gimnastyczne, jednak powtarzane wiele razy i przez wiele godzin, również w skrajnie niesprzyjających warunkach pogodowych, w deszczu, na mrozie lub w upale. Do tych najczęściej ordynowanych – odpowiednie komendy były wydawane oczywiście w obowiązującym w obozie języku niemieckim – należało padanie i powstawanie, przysiady, skłony, biegi, podskoki, kaczy czy niedźwiedzi chód, czołganie się, a nawet specyficzny taniec. Często wykonywaniu ich towarzyszyły szykany, przekleństwa i bicie przez więźniów funkcyjnych i esesmanów.

 

    SPORT to tortura, którą zrozumieć mogą tylko ci, którzy ją przeżyli. Pozornie, patrząc na ćwiczących, wydaje się ona niewinnym gimnastycznym ćwiczeniem, ale…
    Spróbujcie tak stać na baczność w szeregu przez 24 godziny z rękoma założonymi na kark…
    Spróbujcie skakać w przykucniętej pozycji przez kilka godzin…
    Spróbujcie 10 godzin przetrwać w przysiadzie, trzymając nad głową taboret…
    Spróbujcie boso biegać po węglowym żużlu.
    Czy nie dosyć?
    A przecież to tylko ułamek z kartoteki tortur, które SS nazywało „SPORTEM”.

    Stanisław Jagielski: Sclavus santans. Wspomnienia lekarza obozowego. Lekarski Instytut Naukowo-Wydawniczy 1946

Rysunek wykonany w 1945 roku przez Jana Kupca, więźnia numer 790, przestawiający więźniów wykonujących za karę przysiad (Kniebeugen) oraz padnij/powstań (Hinlegen/Auf). Zbiory PMA-B
Rysunek wykonany w 1945 roku przez Jana Kupca, więźnia numer 790, przestawiający więźnia wykonującego za karę jedno z najczęstszych ćwiczeń: obozowego sportu karnego: przysiad (Kniebeugen). Zbiory PMA-B.